محمد سخایی معاون توسعه ارتباطات تجاری مبینوان کیش نگاه واقعبینانهای به بازار خدمات ارزش افزوده دارد. او اذعان میکند که با سرویسهای موجود، اگر محتوا و سرویسهای خوبی ارایه شود، این بازار در فضایی سالم و بدون تقلب، میتواند گردش مالی بیشتری از امروز را هم تجربه کند.
با همین نگاه هم مبین وان معاونت توسعه ارتباطات تجاری را ایجاد کرده تا با همراهی استارتاپها، تحولی محتوایی در بازار خدمات ارزش افزوده به وجود بیاورد.
همجمههای زیادی به سیستم ارزش افزوده در ماههای اخیر وارد شده است. نظر شما درباره انتقادات مطرح شده چیست؟
در ابتدا این توضیح را بدهم که دو سه سالی است که در حوزه ارزش افزوده فعالیت میکنم و بنابراین تجربه من به اندازه تجربه اکوسیستم که از اواسط دهه 80 استارت آن خورد نیست. با این حال پس از آن که وارد این حوزه شدم به این نتیجه رسیدم که اندازه این تجارت بزرگتر از چیزی است که باید باشد.
مثلا برآوردی وجود دارد که ارزش این بازار را پارسال حدود 500 میلیون دلار تخمین میزد که با دلار آن موقع حدود 2300 میلیارد تومان میشود. اما به نظرم با این سرویسهایی که امروز در بازار ارایه میشود، نباید به این رقم برسیم. البته این بازار ظرفیت بسیار زیادی دارد و ارایه سرویسهای درست میتواند این بازار را بسیار بزرگتر نیز نماید.
اما واقعیت این است که مقداری از این هجمهها درست است و به هر حال یک بخشی تخلف وجود دارد .که وزیر محترم ارتباطات هم پیگیر این موضوع هستند.
مصاحبهای از آقای امامی مدیرعامل مبینوان خواندم که گفته شده بود 6 میلیون کاربر فعال دارید. آیا میتوانم نتیجه بگیرم که بخشی از این کاربران با روشهای غیرقانونی یا غیراخلاقی به دست آمدهاند.
خیر هرگز.
ما هرگز نتوانستیم زیر بار تخلفات شرعی یا فرایندی در شرکت برویم حداقل تا جایی که رصد میکنیم و توانش را داریم، این مشترکان با طی روال قانونی و اخلاقی جذب شدهاند.
یعنی هیچ کدام از این 6 شرکتی که در پرونده اخیر ارزش افزوده دچار تخلف شدند، با شما همکاری نمیکردند؟
از میان این شرکت ها که شما اشاره کردید هستند شرکتهایی که با ما همکاری میکردند ولی این تخلف از بابت سرویسهایی که ما اگریگیتورشان بودیم و یا هستیم اتفاق نیفتاده است.
اکنون برخی CPها از اگریگیتورها هم بزرگتر هستند و با چندین مجموعه هم همکاری دارند. اما به شما شفاف عرض می کنم که این تخلف اخیر هم در سیستم ما اتفاق نیفتاده است.
شما به دو مدل تخلف اشاره کردید که یکی فرایندی و دیگری شرعی است. این دو چه فرقی با هم دارند؟
راستش را بخواهید از دیدگاه ما تخلف ، تخلف است فرقی نمی کند که فرآیندی باشد و یا شرعی.
اما یک زمانی شما بدون اجازه مشترک او را شارژ میکنید که شرعا حرام است. از نظر ما این که کیف یک نفر را در خیابان بزنید یا قبض یکی را بدون اجازه و رضایتش شارژ کنی هیچ فرقی ندارد در هر دو حالت دزدی اتفاق افتاده است.
اما گاهی تخلفات هم به صورت فرآیندی اتفاق میافتد. روال تعیین شده اپراتور این است که پس از ارسال درخواست عضویت از سوی کاربر، سامانه مرکزی همراه اول یک پیام برای او ارسال کرده و برای تایید از او می خواهد یک کد 4 رقمی را ارسال کند. گاهی انجمنها و سازمانهایی هستند که برای اعضایشان این سرویس را راه میاندازند و یک لیست 3 هزار نفری یا 10هزار نفری برای عضویت اعضا به کاربران ارایه میکنند. در چنین شرایطی گاهی خارج از این فرایند و بدون ارسال کد تاییدیه به سامانه مرکزی همراه اول، عضویت صورت میگیرد. که در این صورت این تخلف فرآیندی به حساب می آید که ما در شرکت مبین وان به جرات می توانم تاکید کنم حتی زیر بار این روال دوم هم نرفتیم.
البته روشهای کلاهبرداری فیشینگ و ویروس هم وجود دارد که در حوزههای دیگر هم درجریان است. مثلا ویروسی آمده بود که درخواست عضویت را از گوشی مشترک ارسال میکرد، سپس خودش پیامک اپراتور را دریافت و به آن پاسخ میداد و سپس پیامک را هم از روی سیستم پاک میکرد. در چنین شرایطی ظاهر ماجرا این است که حتی فرایند قانونی دور نخورده است.
لازم میدانم در اینجا این نکته را نیز بگویم که در ارزیابی هایی که انجام می دهیم در صورتی که متوجه شویم یک CP تخلفی انجام داده است، قطعا سرویس را قطع میکنیم.
گفتید درآمد بازار ارزش افزوده با سرویسهای موجود باید کمتر از 2300 میلیارد تومان میشد. تخمین شما چقدر است؟
ببینید اگر من عدد اعلام کنم ممکن است عدهای بگویند که از تخلفات اطلاع دارد. ولی واقعا این طور نیست و فقط تحلیل خودم را میگویم. به نظرم میزان درآمد بازار ارزش افزوده با سرویسهای فعلی باید یک سوم این عدد باشد.
معتقدید جای سرویسهای جدید در حوزه ارزش افزوده خالی است. چه حوزههای بکری وجود دارد؟
یک بخشی مربوط به ارایه یک سری خدمات در حوزههایی مانند حمل و نقل آنلاین یا غذا است. ولی چون سقفی برای پرداخت با استفاده از خدمات ارزش افزوده وجود دارد، اکنون امکان ارایه این سرویسها عملا وجود ندارد. طبیعتا با برداشتن این محدودیت، این سرویسها نیز راه میافتد.
اما در حوزه محتوا هم جای کار بسیار وجود دارد. در همین راستا هم ما با تعداد زیادی از استارتاپها همکاریمان را آغاز کردهایم . برای مثال در حوزه محتوای آموزشی، در حوزه کودک، در حوزه مشاوره در حوزه گیم و… جای کار بسیار زیادی وجود دارد.
علاوه بر این ما سراغ مجموعههایی رفتهایم که پتانسیل زیادی برای درآمدزایی در حوزه خدمات ارزش افزوده دارند ولی خودشان اصلا ایدهای نداشتند که چطور میشود به این حوزه وارد شد. برای مثال یک شبکه احتماعی در حوزه تحویلدهی محتوا و خدمت بسیار میتوانند موثر باشند. یا مثلا یکی از نزدیکان خودم در تلگرام کانالی راه انداخته بود و آموزش خیاطی میداد. این فرد ماهانه از اعضا حق عضویت میگرفت و به صورت دستی اعضا را حذف و اضافه میکرد. این بازار 500 نفری که با این دردسر درست شده به راحتی امکان درآمدزایی در حوزه خدمات ارزش افزوده را دارد. برای همین میگویم در صورتی که سرویسهای خوب و درستی عرضه شود این بازار بسیار بزرگتر هم میتواند باشد و ارزشش به 3 هزار میلیارد تومان برسد.